crosài, crosàre, crosàri , vrb: crusare,
crusiare Definition
acostire una cosa a un'àtera o is oros de duas cosas, intrare apare po serrare impare, torrare apare, nau fintzes de su chi si narat foedhandho coment'e cosa chi dhue deghet, est bene nau; si narat fintzes de una segada sanandho
Synonyms e antonyms
apigiai,
crosodhae,
crujare,
imbasare,
incasciae,
incriedhai,
segliai
/
dèxiri
| ctr.
iscrusare
Idioms
csn:
dhoi crosat = bi istat bene, si li addatat, dhu dexit (e fintzas chi faghet rima); crosai is fuedhus = faedhare, nàrrere duas peràulas
Sentences
in sa carrada is doas de su fundu crosant in su canali de is doas longas ◊ ammentendhe a babbu e mamma, goso cudhos cunfortos chi crusant dogni ferida de su coro (P.Fae)◊ ant crusau un'istampu in su muru
2.
dhi picighit e mai dhi crosit! ◊ naradhu a forti, cussu, ca dhoi crosat! ◊ su pipiu est befianu e su chi narat dhoi crosat puru!
3.
sas malandras si sunt crusiadas: commo su fertu est s'ispíritu ◊ nos azes lassau un'istrópiu mannu chi sa medichina de su tempus at a istentare a lu crusiare ◊ sas brusiaduras sunt crusiadas e sa pedhe noba est torrandhe a issire ◊ no mi toches sa ferida ca no est bene crusada!
Etymon
ltn.
*clusiare
Translations
French
joindre,
cacheter,
suturer
English
to fit together,
to seal,
to suture
Spanish
coincidir,
compaginarse
Italian
combaciare,
sigillare,
suturare
German
zusammenpassen,
versiegeln,
nähen.
sidhài, sidhàre, sidhàri , vrb Definition
serrare, tupare o istrínghere a forte, a friscadura, cràere, abbarrare o istare firmu
Synonyms e antonyms
afíere,
firmai,
serrai,
sidhire,
sizire
| ctr.
abbèrrere
Sentences
isceti sidhendi is dentis si podit istimai custu presenti ◊ dh'oliant obbrigai a oberri sa buca, ma dha portàt sidhada che balla ◊ is frécias de s'orológiu de campanili funt sidhadas ◊ sidheisí unu pagu e lasseus cantai a Mighedhu, ca si fait intendi gòcius!
Etymon
ltn.
sigillare
Translations
French
cacheter,
serrer
English
to seal,
to grip
Spanish
atrancar,
sellar,
cerrar
Italian
bloccare,
sigillare,
strìngere
German
blockieren,
versiegeln,
festhalten.
sidhíre, sidhíri , vrb: tzidhire Definition
intrare apare, incasciare bene a istrintu (es. linna, pedra), serrare, cràere a sízigu, a forte, tostau, nau de istrégiu fintzes istangiare; mòvere (ma sèmpere cun s'idea de no si mòvere), e mescamente (rfl.) trèmere de assíchidu, de fritu o àteru, a cropu: nau cun arrennegu, fintzes istare firmu, citiu
Synonyms e antonyms
afíere,
sidhai*,
sizire
/
mòere,
sadhiare,
sadhie,
trèmere
Idioms
csn:
sidhirisí a ccn. = aferraidhu a istrintu; sidhirisí a sa muda = callare, istare mudos
Sentences
sa porta no sidhit bèni ◊ at sidhiu is dentis ◊ at sidhiu sas barras ◊ sa carrada cun su binu si sidhit
2.
no ti sidhas dae cue, mih! ◊ lu bidia che giaitadu, chentza mancu si sidhire! ◊ si non bollu dèu no si sidhint! ◊ su pitzinnu setziat a de gropas cun su babbu e, si s'àinu si sidhiat, si atacaiat a su babbu istringhinnedhu a bentre
3.
dae sa die chi sos fascistas l'ant menetada si sidhiat a donzi tzocu ◊ si sidhit de su frius
4.
sidhidí a sa muda o ti dongu un'iscutulada de cosa! ◊ Arrosica, ti apu nau a ti sidhiri che sa balla! (A.Murru)
Translations
French
cacheter,
tressaillir
English
to seal,
to give a start
Spanish
cerrar herméticamente,
atrancar,
sobresaltarse
Italian
sigillare,
trasalire
German
versiegeln,
zusammenzucken.
sizíre , vrb Definition
tupare, serrare bene, a sízigu, de no passare nudha, acostire duas cosas chi torrant giustas apare; andhare o pònnere acanta, andhare aifatu, fintzes sighire
Synonyms e antonyms
serrai,
sibbiai
/
acoltziare,
acostai
/
imbasare,
incasciae
| ctr.
illascare
/
issuzire
Sentences
sos ojos mios, a s'abbàscia abbàscia, sonnidos, ant finidu de si sizire
2.
su pastore no lassat sizire sos grodhes a su masone ◊ si sizit a sa gianna de s'amigu e li falant sas làgrimas ◊ Mariànzela andhat a sizire s'orija a s'istampa de sa giae pro intèndhere cudhos arrejonendhe ◊ ti sizis e mi das unu basu! ◊ camminandhe, su fizu che at sizidu su babbu ◊ sa roda de su tempus ti at siziu! ◊ su tempus sizit a totus
Etymon
srd.
Translations
French
cacheter
English
to seal
Spanish
cerrar herméticamente
Italian
sigillare
German
versiegeln.